De Garrano - een paard uit het verleden


Garrano's zijn kleine, bruine paarden. Er zijn tekeningen op rotswanden gevonden in de grotten van Lascaux en Altamira. Ze stammen af van een heel oud ras uit de portugese oudheid, zoals we kunnen zien op tekeningen uit het prehistorisch tijdperk.

Deze paarden werden gekruist met het kleine paard van de Kelten en zijn geëvolueerd naar het Keltische type zoals we dat vandaag kennen: met een recht of concaaf hoofd, klein en goed uitgerust voor het leven in de vochtige, koude omgeving van de bergen. Andere voorbeelden van Keltische rassen zijn de Asturcon, de Galeco en de Exmoor pony.

Volgens wetenschappers stammen alle warmbloedpaarden af van de Tarpan, die nu vertegenwoordigd wordt door de Sorraia. De gelijkenis tussen de rassen is duidelijk en de resultaten van DNA-testen laten gelijkenis zien tussen de Tarpan, de Sorraia en de Koniks.

In de tweede eeuw na Christus heeft de Garrano deelgenomen aan de stichting van Portugal. Hij heeft deelgenomen aan de gevechten die hiermee gepaard gingen. Ook had hij het geduld van een ezel en de kracht van een muildier om een goede pony voor kinderen te zijn. Hij is het paard geweest van priesters, edelen, boeren en krijgers. Hij vervoerde zware lasten zonder te vallen op de steile, gladde rotsen van de bergen.Garrano's zijn klein en waakzaam, ze hebben een gemiddelde hoogte van 1.30 meter en hebben een sterk lichaam en formidabele gangen.

De naam Garrano heeft een Indo-europese achtergrond. ¨Gher¨ betekent kort of klein en is het oude woord voor ¨Gerran¨, dat paard betekent in het Keltisch. In Engeland wordt het woord ¨pony¨ gebruikt, in Ierland zeggen ze ¨Gearon¨, in Schotland ¨Garron¨ en in Portugal ¨Garrano¨.

Leefwijze
De omgeving waarin de Garrano's leven is heel speciaal. In de Geres groeien nog steeds enorme varens (van twee meter hoogte), dezelfde die gevonden zijn als fossielen uit de ijstijd. Dit is de enige plaats op de aarde waar ze nog bestaan. De Garrano is niet geselekteerd door mensen maar gevormd door zijn leefomgeving door de eeuwen heen. Ze worden nog steeds belaagd door wolven in hun leefgebied in het noorden van Portugal, tegen de Spaanse grens.

Om aan de wolven te ontsnappen leven de paarden in kuddes van negen tot twintig merries en een hengst. De slachtoffers zijn meestal veulens. Maar oude of gewonde dieren kunnen hier ook niet overleven, want het is nodig om lange afstanden per dag te reizen om aan water en voedsel te komen. Verder is de vruchtbaarheid laag, minder dan 50%. Dit is gedeeltelijk te wijten aan het grote aantal merries per kudde met maar 1 hengst.

In de winter leven de paarden gewoonlijk in de lagere delen van de regio maar in de zomer gaan ze de bergen in, soms afstanden afleggend van 50 km per dag om water en voedsel te zoeken. Als ze aangevallen worden door wolven gaan de volwassen dieren in een kring staan met hun achterkant naar buiten om zo de veulens te beschermen. Het is nog niet eenvoudig foto's te maken van deze paardjes, omdat hun instinct hen verteld niet in moeilijkheden te raken, wat betekent dat ze bij wolven en mensen uit de buurt moeten blijven.

Status

De paarden leven dus in het wild, maar als ze gevangen en getraind worden zijn ze gedwee en meegaand. Ze zijn zeer geschikt als rijpaard en voor de mensport. Ze zijn dapper, geduldig, het zijn harde werkers en uitstekende huisdieren. Hun aantal is echter sterk gedaald. De laatste telling leverde een aantal van 1000 stuks op. In Frankrijk, Oostenrijk en Nederland zijn kleine kuddes te vinden, de rest leeft in het Noorden van Portugal in het Nationale Park van Peneda Geres. Alle veulens ondergaan een DNA-test om er zeker van te zijn dat ze tot dit ras behoren voordat ze in het stamboek worden opgenomen.

Deze kleine paardjes uit het verleden galloperen door de menselijke geschiedenis met veel moeilijkheden. Ze bevinden zich in zo'n geïsoleerde positie waar ze zich nog niet eerder in hebben bevonden. Het is nu tijd om naar de toekomst te kijken. Dit realiseren ze zich in Portugal ook en daarom is hier Dr. Maria Portas, werkzaam bij het Ministerie van Landbouw, aangesteld om de belangen van dit ras te behartigen.

Wij zijn nu voorzichtig bezig om wat meer bekendheid te geven aan dit geweldige ras. In Nederland denken wij dat ze uitstekend kunnen functioneren als pony voor de kinderen (een volwassene kunnen ze trouwens uitstekend dragen, maar het staat minder mooi). Ook in de mensport zouden ze het zeker niet slecht doen. Dit hopen wij volgend jaar (2004) te kunnen bewijzen. Naar onze mening is de Garrano uitstekend geschikt voor de Endurance, vanwege zijn grote uithoudingsvermogen en temperament. Ze lopen van nature erg graag voorop.


Omschrijving


Hoofd
Fijn maar krachtig ontwikkeld. Vaak groot in verhouding tot het lichaam. Recht profiel, soms concaaf. Het voorhoofd loopt vaak met een gebogen lijn in het neusbeen over, zodat het bovenste deel van het profiel vaak concaaf lijkt. Ronde, expressieve ogen, grote neusgaten. De oren zijn middelgroot. De kaken zijn sterk en gespierd.

Hals
Opgericht en gespierd, maar kort en zwaar, vooral bij de hengsten.

Schoft
Laag en recht aflopend.

Borst
Breed.

Schouder
Vertikaal en kort.

Benen
Sterke, rechte benen met kleine cylindrische hoeven. Voor het leven in de bergen van essentieel belang. Ze lopen over smalle bergpaadjes langs diepe ravijnen, dus zijn kleine hoeven heel handig.

Vacht
Roodbruin, soms neigend naar donkerbruin. Soms iets wit op het hoofd of aan de benen. Lichter van kleur op de neus, soms ook op de benen en de buik. Zwarte, weelderige manen die langs beide kanten van de hals vallen. Staart is ook zwart.

Temperament
Dapper karakter maar van nature gereserveerd. De hengsten zijn zeer levendig, maar na castratie (wat eigenlijk maar zelden voorkomt, de meesten blijven hun hele leven hengst) braaf bij het werk en makkelijk in de omgang. Het is een taaie pony, sober en gewillig. Als je eenmaal het vertrouwen van de Garrano gewonnen hebt door eerlijk en geduldig met hem om te gaan, laat hij zich makkelijk trainen.

Garrano Stables Nederland

Website: www.garranostables.nl

Bron: DierenNieuws